Washington eyaletinin Seattle kentinde federal yargıç Başkan Donald Trump yönetiminin ABD'de doğuştan otomatik vatandaşlık hakkını kısıtlayan başkanlık kararnamesini "açıkça anayasaya aykırı" olarak nitelendirerek yürütmeyi durdurma kararı verdi.
ABD Bölge Yargıcı John Coughenour, Demokratlar’ın liderliğindeki dört eyaletin çağrısı üzerine, Cumhuriyetçi başkanın görevdeki ilk gününde imzaladığı kararnamenin yönetim tarafından uygulanmasını engelleyen geçici bir durdurma kararı verdi.
Yargıç, Trump'ın kararnamesini savunan ABD Adalet Bakanlığı avukatına "Bu açıkça anayasaya aykırı bir kararname" dedi.
Başkan Donald Trump ise Oval Ofis'te gazetecilerin sorusu üzerine kararı temyize taşıyacaklarını söyledi.
Sözkonusu kararname şimdiden, sivil hakları savunan gruplar ve 22 eyaletin Demokrat başsavcıları tarafından ABD Anayasası'nın açıkça ihlali olarak nitelendirilerek beş davaya konu oldu.
Washington Eyaleti Başsavcı Yardımcısı Lane Polozola, Seattle'daki duruşmanın başında kıdemli ABD Bölge Yargıcı John Coughenour'a "Bu kararname uyarınca bugün doğan bebekler ABD vatandaşı sayılmıyor" dedi.
Polozola, Washington, Arizona, Illinois ve Oregon eyaletlerinin Demokrat başsavcıları adına yargıçtan, yönetimin Trump'ın göçmenlik politikasının bu kilit unsurunu hayata geçirmesini engellemek üzere geçici bir yürütmeyi durdurma kararı çıkarmasını talep etti.
Davacılar, Trump'ın bu adımının Anayasa'nın 14. Ek Maddesi'nde yer alan ve ABD'de doğan herkesin vatandaş olduğunu öngören vatandaşlık hakkını ihlal ettiğini savunuyor.
Trump, kararnamesinde ABD kurumlarına, anne ya da babası ABD vatandaşı ya da yasal daimi ikamet sahibi olmayan ve ABD'de doğan çocukların vatandaşlığını tanımayı reddetme talimatı verdi.
ABD Adalet Bakanlığı Çarşamba günü geç saatlerde yayınladığı bir bildiride, kararnameyi Başkan'ın "ABD’nin çarpık göçmenlik sistemini ve güney sınırında devam eden krizi ele alma" çabalarının "ayrılmaz bir parçası" olarak nitelendirdi.
Seattle'da açılan bu dava, kararnameye karşı açılan diğer dört davadan daha hızlı ilerliyor. Dava, Cumhuriyetçi eski Başkan Ronald Reagan'ın atadığı Coughenour'a verildi.
Yargıç, savunmaları dinledikten sonra kararını verebilir ya da Trump'ın kararnamesi yürürlüğe girmeden önce bir hüküm vermek üzere bekleyebilir.
Kararnameye göre 19 Şubat'tan sonra doğan ve anne ya da babaları vatandaş ya da yasal daimi ikamet sahibi olmayan çocuklar sınırdışı edilecek. Ayrıca bu çocukların Sosyal Güvenlik numarası ve çeşitli devlet yardımları almaları ve yaşları ilerledikçe yasal olarak çalışmaları engellenecek.
Demokratlar’ın liderliğindeki eyaletlere göre Trump'ın kararnamesinin geçerli olması halinde her yıl 150 binden fazla yeni doğan çocuk vatandaşlıktan mahrum kalacak.
Demokrat eyalet başsavcıları, Anayasa'nın vatandaşlık maddesine ilişkin anlayışın, 127 yıl önce Anayasa Mahkemesi'nin ABD'de vatandaş olmayan ebeveynlerden doğan çocukların Amerikan vatandaşlığına hak kazandığına karar vermesiyle yerleştiğini söyledi.
İç Savaş'ın ardından 1868 yılında kabul edilen 14. Ek Madde, Anayasa'nın getirdiği güvencelerin köleleştirilmiş siyahlar için geçerli olmadığını ilan eden Anayasa Mahkemesi'nin 1857 tarihli Dred Scott kararını iptal etmişti.
Ancak Adalet Bakanlığı hazırladığı raporda 14. Ek Madde’nin hiçbir zaman ülkede doğan herkese vatandaşlık hakkı tanıyacak şekilde yorumlanmadığını ve Anayasa Mahkemesi'nin 1898 tarihli Wong Kim Ark kararının sadece daimi ikamet edenlerin çocuklarıyla ilgili olduğunu savundu.
Adalet Bakanlığı, dört eyalet tarafından açılan davaların da “birçok temel engeli aştığını” söyledi. Bakanlık, vatandaşlık maddesi uyarınca eyaletlerin değil sadece bireylerin dava açabileceğini ve eyaletlerin Trump'ın kararnamesi hakkında dava açmak için gerekli yasal konumdan yoksun olduğunu söyledi.
Salı günü ABD Temsilciler Meclisi'nde Trump'ın Cumhuriyetçi müttefiklerinden otuz altısı, otomatik vatandaşlığın yalnızca vatandaşlardan ya da yasal daimi ikamet edenlerden doğan çocuklarla sınırlandırılması için ayrı ayrı yasa tasarısı sundu.
Forum