Amerika’nın Türkiye’den yapılan vize başvurularını askıya aldığını açıklamasının ardından, Türkiye’nin de Amerikan vatandaşlarının vize başvurularını aynı şekilde askıya aldığını açıklaması, bundan sonra iki ülke arasında neler yaşanacağı sorusunu gündeme getirdi.
İki ülke arasında yaşanan vize krizini değerlendiren gazeteci ve Kadir Has Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Görevlisi Soli Özel, burada dikkat çeken unsurun Türkiye Cumhuriyeti’nin Amerikan konsolosluklarını ve büyükelçiliğini koruma konusundaki taahhütlerini yerine getiremediğinin iddia edilmesi olduğunu söyledi. Bunun çok ağır bir iddia olduğunu ifade eden Özel, Türkiye'nin de buna karşılık aynı şekilde Amerikan vatandaşlarına vize uygulamasını askıya aldığını duyurduğunu belirtti.
Soli Özel: ‘Türkiye İncirlik’in kullanılmasını durdurabilir’
Gazeteci Soli Özel Türkiye’nin bu durumdan sonra atabileceği olası adımların neler olabileceğini şöyle değerlendirdi:
“Bu hayli gergin bir ortama işaret ediyor ve ciddi bir tırmanma içerisindeyiz. Bugün Türkiye-Amerikan ilişkilerinde elle tutulur yegane olumlu iş, İncirlik’in kullanılmasındaki işbirliği. Türkiye eğer kısasa kısasla yetinmeyip daha üstüne çıkmaya karar verirse, Türkiye İncirlik’in kullanılmasını durdurabilir. IŞİD’in bombardımanı açısından koalisyon güçlerinin İncirlik’i kullanması önem taşıyordu ki zaten Türkiye onu başlattığı zaman kendisi de bir hareket alanı bulup Fırat Kalkanı'na girişmişti.”
Soli Özel: ‘Ne Türkiye’nin ne de Amerika’nın ticaret yasağına gideceğini düşünmüyorum’
Kadir Has Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Görevlisi Soli Özel, yaşanan bu olaylardan dolayı ne Türkiye'nin ne de Amerika’nın ticaret yasağına gideceğini düşünmediğini söyleyerek tırmandırma kararı verildiği takdirde, Amerika’nın da kısasa kısas yapacağını düşündüğünü ifade etti. Böyle bir tırmanmanın iki tarafında işine gelmeyeceğini düşündüğünü belirten Özel, bir kere başlayınca bu tür gelişmeleri durdurmanın da kolay olmayacağını söyledi.
Amerika’nın bu kararla sadece teknik bir şey yapmadığını aynı zamanda siyasi bir mesaj vermiş olduğunu kaydeden Soli Özel, Türkiye’nin de buna önce teknik düzeyde bir cevap verdiğini, siyasi düzeyde bir cevap verdiğinde bu durumun çok uzun süre devam edebileceğini veya yumuşayarak birkaç haftada hallolabileceğini vurguladı.
Vize yasağının ilelebet süreceğini sanmadığını kaydeden Özel, “Türkiye-Amerikan ilişkilerinin bugün bulunduğu yer açısından, bu durumun dünyaya verdiği mesajın pek de hoş olmadığını kabul etmek zorundayız” dedi.
İki ülke arasında yaşanan bu durumun kamuoyundaki Amerikan karşıtı duygularda bir patlamaya sebep olabileceğini belirten Soli Özel ayrıca, bu durumun ekonomiye de olumsuz etkileri olacağını sözlerine ekledi.
Ahmet Kasım Han: ‘Kamuoyundaki Amerikan karşıtı duygularda bir patlama yaşanabilir’
Kadir Has Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ahmet Kasım Han, Türkiye-Amerika arasında karşılıklı olarak uygulamaya konulan vize yasağı konusunu ve yaşanan son gelişmeleri Amerika’nın Sesi’ne değerlendirdi.
Ahmet Kasım Han: ‘ABD’nin Aldığı Tedbir Haddinden Fazla Oldu’
15 Temmuz darbe girişiminden beri iki ülkenin de birbirinden çok da razı olmadıklarını ifade eden Doç. Dr. Ahmet Kasım Han, bu durumun bir krize dönüşmemesi için iki ülkenin de şimdiye kadar özenli davrandığını belirtti. Bu özenin yetmediğini ve şu an ortaya çıkan manzaranın kendisini çok da şaşırtmadığını söyleyen Han, “İkili ilişkilerle, iki liderin birbiriyle konuşmasıyla veya bir araya gelen iki heyet sayesinde çözülebilecek bir durumu yoktu bu ilişkilerin. İlişkiler gittikçe daha yapısal ve kronik bir sıkıntı arz etmeye başlamıştı” dedi.
Soruların çok birikmesinin, çok tehlikeli bir şekilde patlamaya sebep olduğunu belirten Doç. Dr. Ahmet Kasım Han, şu an gerçekleşen durumun tam da bu olduğuna değindi.
Han’a göre, “Amerika Birleşik Devletleri'nin Türkiye'ye vize yasağı koyması, bir müttefikin bir müttefike yapabileceği en olumsuz hamlelerden biridir.”
Amerika'nın Türkiye'ye vize yasağı koymasının haddinden fazla bir tepki olduğunu söyleyen Kadir Has Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ahmet Kasım Han, Türkiye'nin bu duruma diplomatik teamüller gereği mecbur olduğu tepkiyi verdiğini kaydetti. Burada dikkat çekici olanın, Türkiye'nin aynı kelimelerle Amerika'ya cevap vermesi olduğunu ifade eden Han, bunun iki sebebi olabileceğine değindi. Han’a göre birinci sebep ‘hızla dengeleme kaygısı’, ikincisi ise, Türkiye'nin Amerika'ya “eğer sen daha ileri gitmezsen ben de daha ileri gitmem” mesajı vermesi.
Alınmış olan karşılıklı vize meselesine ilişkin tedbirlerin, iki taraf için de siyasi adım atma kabiliyetini zorlaştığını söyleyen Doç. Dr. Ahmet Kasım Han, bu zorluk nedeniyle de iki ülkenin kolay kolay hareket edebileceklerini zannetmediğini ancak bu sorunun da hızla çözülmesi gerektiğini belirtti.
Doç. Dr. Han, “İki taraf da içeride kendine ait nedenlerle siyasi olarak kendi seçmenleriyle ilişkilerini önemseyen liderler tarafından yönetiliyor ve bu ikisi için de manevra yapmayı zorlaştırıyor” dedi.
