Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP), 6 Şubat depremleri sonrasında süreci iyi yönetemediği için eleştirilen Lütfü Savaş’ı yeniden Hatay Büyükşehir Belediyesi başkanlığına aday göstermesi kamuoyunda tepkiye neden oldu.
VOA Türkçe’nin CHP yönetiminden edindiği bilgilere göre, kamuoyu araştırmalarında açık ara önde olması, kararın “rasyonel siyaset” gereği alınmış olması ve yüksek sesle söylenmese de Hatay’ın kaybedileceğinin ön görülmesi, Lütfü Savaş’ın yeniden aday gösterilmesinde etkili olan nedenler.
CHP yönetimi, Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi’nin (DEM Parti) Antalya’da Muhittin Böcek’in adaylığına itiraz etmesiyle ilgili ise “başka bir parti onayını bekleme söz konusu değil” diyerek, Muratpaşa Belediye Başkanı Ümit Uysal’ın talebiyle merkezdeki ilçelerde uzlaşı için beklendiği bilgisini paylaştı.
CHP Parti Meclisi (PM), yerel seçimler odaklı üçüncü maraton toplantısını tamamladı ve 242 seçim çevresinde daha adaylarını belirledi. Ana muhalefet partisi, Türkiye genelinde 30’u büyükşehir belediyesi ve 51’i il belediyesi olmak üzere bin 393 belediye başkanı adayının belirlenmesi sürecinde son düzlüğe girmiş görünüyor. Parti, bugüne kadar 12’si büyükşehir belediyesi ve 27’si il belediyesi olmak üzere 624 seçim çevresinde başkan adaylarını ilan etmiş oldu.
Diğer taraftan CHP yönetimi, Parti Meclisi’nde Lütfü Savaş’ın yeniden aday yapılmasıyla ilgili karar değişikliği ihtimaline çok sıcak bakmıyor.
Lütfü Savaş ismi, kent merkezi Antakya başta olmak üzere Hatay’ın 6 Şubat ve 20 Şubat depremlerinde büyük yıkım yaşamasına neden olan imar ve yapılaşmada sorumluluğu olduğu gerekçesiyle tartışılıyor.
CHP Parti Sözcüsü Deniz Yücel, “Hatay Büyükşehir Belediyesi başkan adayımız Lütfü Savaş’tır. Geri çekilmesi gibi bir durum söz konusu değildir. Hatay’da büyük acılar yaşandı, eşlerini, çocuklarını, yakınlarını kaybettiler. Bu yaraların sarılması noktasında CHP Büyükşehir Belediyesi başkanımız her türlü özveri ve fedakarlığı göstermiştir, bundan sonra da gösterecektir” açıklaması yaptı.
CHP Hatay’da Lütfü Savaş adına nasıl karar verdi?
Lütfü Savaş’ın deprem sonrası yönetimini ve kendisine yönelik tepkileri değerlendiren CHP yönetimi, VOA Türkçe’nin edindiği bilgilere göre, kamuoyu araştırmalarında Savaş’ın diğer adayların, örneğin Hatay Barosu’nun eski başkanı Cihat Açıkalın’ın “açık arayla önünde” olmasını dikkate aldı. PM üyeleri ve Genel Merkez’in Hatay il ve ilçe örgütleriyle yürüttüğü görüşmelerde de Lütfü Savaş’ın adında uzlaşma olduğu kaydedildi.
Depremde en ağır yıkımı yaşayan Antakya, Defne, Samandağ ilçeleri dışında Kırıkhan, Kumlu, Reyhanlı, Altınözü ve Yayladağı gibi ilçelerde de ibrenin Lütfü Savaş lehine olduğu aktarıldı. Savaş’ın özellikle kırsal bölgelerde desteklendiği gözlemlendi.
Kadın aday çıkarma amacıyla adı anılan 27. Dönem Milletvekili Suzan Şahin’in ise bu düşünceye olumlu yaklaşmadığı öğrenildi.
14 Mayıs Genel Seçimleri’nde, Hatay’ın 15 ilçesinden sadece üçünde (Arsuz, Samandağ ve Defne) CHP’nin birinci parti olduğunu ve diğerlerinde AK Parti’nin gerisinde kaldığını hatırlatan bir üst düzey bir CHP kurmayı, mevcut tabloyu VOA Türkçe için şöyle yorumladı: “Milliyetçi ve muhafazakâr seçmenden de oy alabilecek, Hatay’da seçenek oluşturabilecek, güçlü bir başka aktör yaratamadığımızı gördük. Siyasi risk olsa da kazanma şansı en yüksek aday olduğu için Savaş'ı aday gösterme kararı aldık.”
Gerek Genel Başkan Özgür Özel’in, gerek Parti Meclisi’nin önüne, Savaş’ın “kırsalda kazanacak aday” olduğunu gösteren veriler konulduğu vurgulandı. Dolayısıyla Savaş’ın tercihinin, “duygusal değil rasyonel” bir karar olduğu aktarıldı.
Buna rağmen CHP yönetimi, Hatay genelindeki mevcut seçmen eğilimi göz önüne alındığında büyükşehir belediyesinin kazanılma ihtimalini düşük görüyor. 14 Mayıs 2023 Genel Seçimleri’nde Cumhur İttifakı içindeki AK Parti ve MHP oylarının toplamı yüzde 56’yı bulmuştu. Bu seçimde Millet İttifakı içinde yer alan CHP ise yüzde 28,5 oy almıştı. CHP 31 Mart yerel seçimleri için Savaş’ın en fazla oyu alabilecek adayı olarak görse de büyükşehir belediyesinin kaybedilmesi sürpriz olarak karşılanmayacak.
Antalya’da, Muratpaşa başta olmak üzere ilçelerde uzlaşı arayışı
Bu haftaki CHP PM’sinde, Antalya’nın çevre ilçelerdeki adaylarına karar verilmesine karşın kent merkezindeki ilçeler ve büyükşehir belediyesi için karar alınmadı.
DEM Parti Eş Genel Başkanı Tuncer Bakırhan’ın, “oy yok” dediği şimdiki başkan Muhittin Böcek’in büyükşehir belediyesine yeniden adaylığı hâlâ beklemede.
Merkezdeki Muratpaşa Belediye Başkanı Ümit Uysal’ın da büyükşehir için aday adayı olması nedeniyle CHP yönetimi, “parti içi kavga” görüntüsü yaratmayacak çözüm, uzlaşı arayışında.
Muhittin Böcek’in Antalya kırsalında, tarım ağırlıklı çeper ilçelerinde güçlü aday olduğu ancak kent merkezindeki seçmenlerce tercih edilmediği aktarıldı. Ümit Uysal’ın ise tam tersine Antalya merkezindeki seçmenlerce tanındığı, sevildiği ancak kırsalda tanınır olmadığı işaret edildi. Bu nerdenle yeniden kamuoyu araştırması yaptırıldığı ve gelecek haftaki CHP PM’de karar alınabileceği paylaşıldı.
Antalya kararında, “parti örgütü içinde sıkıntı oluşturmayacak şekilde merkez ilçelerdeki adaylarda uzlaşma arandığı” vurgulanarak ve Ümit Uysal’ın Muratpaşa yerine Antalya talebiyle birlikte değerlendirme yapılarak Böcek konusunda karar verileceği söylendi.
Bu arada CHP aday belirleme sürecindeyken Muhittin Böcek’in, DEM Parti’nin il kongresine salon vermeme tercihinin kasıtlı olup olmadığı sorusu gündeme geldi.
Böcek’in, kendisiyle ilgili olumsuz karar alınması durumunda partisini, DEM Parti’nin etkisinde kalmakla suçlamaya hazırlandığı ancak CHP’nin Antalya seçmeninin eğilimi ve parti örgütü uzlaşıyı dikkate alınarak karar vereceği ifade edildi.
Öte yandan DEM Parti’nin, uzunca zamandır pek çok olayda CHP’ye “Böcek’in ayrımcılık yaptığı” tepkisini ilettiği ancak son olayda Tuncer Bakırhan’ın bunu kameralar önünde yüksek sesle dile getirmesinin CHP’de rahatsızlık yarattığı öğrenildi.
Eskişehir’de Yılmaz Büyükerşen’in kararıyla kadın aday
Eskişehir’de yarattığı kent kültürüyle, CHP tarihinde belediyecilik açısından özel yeri olduğu vurgulanan 86 yaşındaki Yılmaz Büyükerşen’in, yeniden aday olmamasının kendi kararı olmasına özen gösterildi.
CHP’nin büyükşehir belediyesi adayı Ayşe Ünlüce’nin, Büyükerşen’in önerisiyle öne çıktığı vurgulandı. Eski bir hâkim olan Ünlüce’nin, Büyükerşen ile birlikte genel sekreter olarak belediye yönetiminde yıllardır yer aldığı açıklandı. Eskişehir’in “hoca” Büyükerşen’den memnun olduğu ancak 1999'dan bugüne görevde olması nedeniyle CHP örgütünde ve seçmende “değişim, yeni yüz” talebi bulunduğu aktarıldı. Bu kararda Büyükerşen’in de önerisiyle kadın aday ile değişimin sağlandığı işaret edildi.
Kadın aday formülüyle ilgili “CHP açısından Eskişehir’de, Büyükşehir Belediye Başkanlığı için iddialı Tepebaşı Belediyesi Başkanı Ahmet Ataç ile Odunpazarı Belediye Başkanı Kazım Kurt arasında seçim yapmama olanağı oldu” yorumu da yapıldı.
İzmir’de “Selin Sayek Böke isterse aday” yoksa ibre erkek adaylarda
CHP yönetimi, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın belirlenmesinde herhangi bir gecikme olmadığı görüşünde. Daha önceki yerel seçimlerde de İzmir adayının Ocak sonunda belirlendiğine işaret edildi. Merkez ilçeleriyle birlikte İzmir adaylarının muhtemelen Ocak’ın son PM’sinde belirginleşeceği aktarıldı.
CHP Genel Sekreteri Selin Sayek Böke’nin adaylığı konusunda “İzmir’e kadın aday yakışır” görüşü olmakla birlikte Böke’nin bu öneriye sıcak bakmadığı öğrenildi. Talep etmesi durumunda İzmir örgütünce de destekleneceği paylaşıldı.
Mevcut başkan Tunç Soyer’in yeniden adaylığı “düşük bir ihtimal” olarak yorumlandı. Karşıyaka Belediye Başkanı Cemil Tugay’ın parti içinde değişim hareketine destek vermesi nedeniyle ön planda olduğu ve Eski Bornova Belediye Başkanı Olgun Atilla’nın da izlendiği aktarıldı. “Ekrem İmamoğlu’nun adayı” olarak gösterilen Buğra Gökçe’nin gerçekte İmamoğlu tarafından desteklenmediği öne sürüldü.
Selçuk Belediye Başkanı Filiz Ceritoğlu Sengel’in ise, kadın aday seçeneğiyle gündeme taşındığı ancak büyükşehir tecrübesi konusunda çekinceler olduğu aktarıldı.
Son Parti Meclisi’nde, Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Zeydan Karalar, Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer, Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı Özlem Çerçioğlu ve Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Lütfü Savaş’ın yeniden aday gösterilmesi kararlaştırılmıştı. Tekirdağ Belediye Başkanlığı için ise eski milletvekili Candan Yüceer aday gösterildi. Ankara’nın Etimesgut ilçesinde ise, Emrah Serbes’in romanındaki “Behzat Ç.” karakterini canlandırdığı televizyon dizisiyle popüler olan oyuncu Erdal Beşikçioğlu aday gösterildi.
Yerelde belediye meclislerinde “ittifak” ihtimali gündemde
CHP yönetimi, 31 Mart 2024’te, 1251 il genel meclisi üyesi ve 20 bin 500 ilçe meclisi üyesinin de seçileceğini değerlendirdi. İttifak ihtimallerine karşılık, belediye meclisi listesinde de diğer partilerden adaylar olabileceği aktarıldı.
Belediye meclisi seçiminde yüzde 10’luk baraj bulunduğu, “antidemokratik” seçim yasasına karşılık, küçük partilere temsiliyet hakkı sağlanması için işbirliği yapılabileceği görüşü paylaşıldı.
CHP’de üst düzey bir başka kurmay, “Biz 30 büyükşehir belediyesinde, 51 il belediyesinde CHP adaylarıyla, kendi adaylarımızla seçime gidiyoruz. İl genel meclislerinde de kendi adaylarımız olacak. Ancak yereldeki iş birliklerine kapıyı kapatmıyoruz. Parti yerel örgütleri, belediye başkan adayı ve belediye meclisi listesinde iş birliği öneriyorsa bunu değerlendireceğiz” dedi.
DEM Parti’yle, 81 belediye başkanlığı dışında, yerel düzeyde işbirliği yapılabileceğini düşünen kurmay, CHP’nin karar sürecinde detaylı kamuoyu araştırmalarının etkili olacağını söyledi. Kurmay, “Seçmen bu sefer, genel merkez düzeyinde kurulmamış ittifak, iş birliği kararını sandıkta verecek. Eğer yarış muhalefetin ve iktidarın iki adayı arasında ise, seçmen bu durumu dikkate alarak oy kullanacaktır. 59 il seçim çevresinde AK Parti ile MHP ortak aday çıkarıyor. Geçen sefer 32 ille sınırlı idi. Bu adaylar karşısında hangi siyasi parti adayı güçlüyse seçmenin bunun değerlendirileceğini düşünüyoruz” diye konuştu.
Forum