Associated Press (AP) haber ajansı İsrail’de dağılan savaş kabinesini ardından ateşkes çabalarının nasıl etkileneceği konusunda bir analize yer verdi. Buna göre, İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu Pazartesi günü savaş kabinesini dağıtarak İsrail-Hamas savaşı üzerindeki etkisini pekiştirdi ve Gazze Şeridi'nde yakın zamanda bir ateşkes ihtimalini azalttı.
Netanyahu bu adımı, başlıca siyasi rakibi Benny Gantz'ın üç üyeli Savaş Kabinesi'nden çekilmesinden günler sonra açıkladı. Emekli bir general ve parlamento üyesi olan Gantz, kabinede daha ılımlı bir ses olarak biliniyordu.
Önemli savaş politikaları artık sadece Netanyahu'nun güvenlik kabinesi tarafından onaylanacak. Kabine, ABD destekli ateşkes önerisine karşı çıkan ve savaşın devam etmesini isteyen sertlik yanlılarının hakim olduğu daha büyük bir organ.
AP’ye konuşan İsrail’den üst düzey kaynaklar, Netanyahu'nun bazı kararları yakın müttefikleriyle yapacağı geçici toplantılarda istişare etmesinin beklendiğini söyledi.
AP’ye göre; bu kapalı kapı toplantıları, radikallerin etkisini kısmen köreltebilir. Ancak Netanyahu, bugüne kadar ateşkes konusunda pek hevesli görünmüyordu. Güvenlik kabinesi Netanyahu’ya kararı ertelemek için bir alan sağlayabilir.
Gantz neden Savaş Kabinesi'ne katıldı ve sonra ayrıldı?
Savaş Kabinesi, Hamas'ın 7 Ekim'de İsrail'e düzenlediği saldırının ardından muhalefet partisi lideri Gantz'ın Netanyahu ve Savunma Bakanı Yoav Gallant’la biraraya gelerek birlik gösterisi yapmasıyla kurulmuştu.
O sırada Gantz, Netanyahu hükümetinin aşırı sağ üyelerini bertaraf etmek amacıyla küçük bir karar alma organının savaşı yönlendirmesini talep etti.
Ancak Gantz, İsrail'in Gazze'deki stratejisiyle ilgili aylarca süren artan gerilimlerin ardından bu ayın başlarında Kabine'den ayrıldı. Hamas tarafından tutulan onlarca İsrailli rehineyi kurtarmak için ilerleme sağlayamamaktan bıktığını söyleyen Gantz, Netanyahu'yu yeni seçimlerden ve yolsuzluk davasından kaçınmak için savaş çıkarmakla suçladı.
Gantz ayrıca Netanyahu’yu rehineleri kurtaracak ve Gazze'deki Hamas yönetimini sona erdirecek bir planı onaylamaya çağırdı.
Netanyahu plana destek vermeyince Gantz ayrıldığını açıkladı ve kabinedeki "kader niteliğindeki stratejik kararların, siyasi kaygılar nedeniyle tereddüt ve ertelemeyle karşılandığını" söyledi.
İsrail'in savaş politikaları nasıl şekillenecek?
AP, “Savaş Kabinesi'nin dağılması, Netanyahu'yu Hamas ile ateşkes anlaşmasına daha açık merkezci politikacılardan daha da uzaklaştırıyor” değerlendirmesi yaparken, aylarca süren ateşkes görüşmelerinin, Hamas ve İsrailli liderler arasında ortak bir zemin bulamadığına dikkat çekti.
Hem İsrail hem de Hamas, rehineleri geri getirecek, savaşın sona ermesinin önünü açacak ve yok olan bölgenin yeniden inşa çabasını başlatacak ABD destekli bir planı tam olarak onaylama konusunda isteksiz davrandı.
Netanyahu şimdi, bazıları ateşkes anlaşmalarına karşı çıkan ve Gazze'yi yeniden işgal etmek için destek dile getiren güvenlik kabinesi üyelerinden destek almaya çalışacak.
Gantz'ın ayrılmasından sonra, İsrail'in aşırı milliyetçi Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, yenilenen bir Savaş Kabinesi'ne dahil edilmek istediğini bildirdi. AP “Pazartesi günkü hareket (güvenlik kabinesi), Ben-Gvir'i uzak tutmaya yardımcı olabilir, ancak onu tamamen kenara itemez” yorumu yaptı.
Analize göre, bu hamle aynı zamanda Netanyahu'ya iktidarda kalmak için savaşı uzatma imkanı da veriyor. Muhalifler, Netanyahu'yu sonucu geciktirmekle suçluyor çünkü savaşın sona ermesi, hükümetin 7 Ekim başarısızlıklarının soruşturulması anlamına da gelecek ve Başbakan’ın popülaritesinin düşük olduğu bir dönemde yeni seçim olasılığını arttıracak.
Kudüs İbrani Üniversitesi Siyaset Bilimi Bölüm Başkanı Gideon Rahat, "Bu, tüm kararları kendisinin ya da güvendiği ve kendisine karşı çıkmayan kişilerle birlikte alacağı anlamına geliyor ve onun çıkarı da yavaş ilerleyen bir savaştan yana” değerlendirmesi yaptı.
Forum