Amerika Dışişleri Bakanı Robert Gates, Irak’taki Amerikan kuvvetlerinin çekilme takviminin değişmeyeceğini açıkladı.
Gates, Irak Genelkurmay Başkanının Amerikan kuvvetlerinin ülkede daha fazla kalması için yaptığı çağrı üzerine konuştu.
Amerikan ve Irak hükümetlerinin bir çekilme takvimi üzerinde anlaştıklarını hatırlatan Gates, kurulacak yeni Irak hükümeti uzatma isterse Amerika’nın bunu görüşmeye hazır olduğunu ancak talebin Iraklılardan gelmesi gerektiğini belirtti.
Irak Genelkurmay başkanı Korgeneral Babakir Zebari, Amerikan kuvvetlerinin 2020 yılında kadar ülkede kalkması gerektiğini söylemişti.
Zebari, Bağdat’ta bir konferansda yaptığı konuşmada Irak kuvvetlerinin ülke güvenliğini sağlayabilmesi için en az 10 yıl daha zamana ihtiyaç olduğunu savunmuştu.
Amerika bu ayın sonuna kadar sadece 50 bin askerini geride bırakacak olan takvime uymaya çalışıyor. Bu hedef doğrultusunda her hafta binlerce asker Irak’tan ayrılıyor. Ayın sonuna daha hala üç hafta bulunmakla birlikte Savunma Bakanlığı televizyonu, Amerika’nın Irak’ta muharebe görevinin bittiğini belirten özel programı, Cumartesi günü yayınladı.
Muharebe birlikleri tümüyle çekildikten sonra kalacak olan 50 bin kişilik kuvvet, Irak ordusuna danışmanlık yapacak. Bu birlikler de, 2008’de imzalanan anlaşma uyarınca, önümüzdeki yıl 31 Aralık tarihine kadar çekilecek. Böylece Irak’taki Amerikan askeri varlığı tümüyle sona erecek.
Bu takvime rağmen, anlaşmalar imzalandığı günden beri uzmanlar, Amerikalı ve Iraklı yetkililer arasında, bu anlaşmaların değişeceği beklentisi yaygın.
Brooking Enstitüsü uzmanlarından Michael O’Hanlon, Iraklı General Babakir Zebari’nin Amerikan askerine daha on yıl ihtiyaçları olduğunu belirten konuşmasına, “Iraklı general aslında, biraz ülkesinin politikacılarına baskı yapmaya çalışıyor. General ayrıca, Amerika’nın yıl sonuna kadar çekilebilir ve çekilmelidir varsayımını da yumuşatmaya çalışıyor,” diye yanıt veriyor.
Amerikalı uzman generalin, Amerikalı ve Iraklı bir çok komutanın görüşlerini de yansıttığını kaydediyor. Askeri çevreler Irak’ın Amerikan hava gücüne, eğitmenlerine, Özel Kuvvetleri’ne ve diğer destek gücüne daha uzun süre ihtiyaç duyacağını söylüyor. O’Hanlon, yaralar daha tam sarılmadan, ülkenin gerçekten istikrar yoluna girdiğinden emin olmadan, Amerikan askeri gücü gibi bir istikrar unsurunu geri çekerek, kazanımları kaybetme tehlikesini göze almamak gerektiğini düşünüyor.
Sarılamayan yaralar arasında Sünni-Şii ve Arap-Kürt anlaşmazlıkları var. Ayrıca, yönetimde ve ekonomik gelişmede dengesizlik, adalet sisteminin zayıflığı gibi konuların, militanları geri getirecek imkanlar yaratma tehlikesi de var. Bütün bunlara ek olarak, Irak’ın ordusunu modern ve profesyonel hale getirmesi gerektiği ve bu konuda en iyi yardımı Amerikan ordusundan göreceği inancı da hakim…
Ancak Amerikan askerinin 2011’den sonra da Irak’ta kalması, her iki ülke için hassas bir konu. Amerikalılar çekilme takvimine uyacaklarını sık sık tekrarlıyor, fakat istek Irak hükümetinden geldiği taktirde, değişikliğe de açık olduklarını söylüyor. Savunma Bakanı Robert Gates bir seyahatten dönerken bu görüşünü, uçakta gazetecilere açıkladı:
“Her iki hükümetin üzerinde birleşip imzaladığı bir anlaşma var. Fakat askerin 2011’den sonra da kalması yönündeki istek, Irak hükümetinden geldiği takdirde, kuşkusuz bu konuda görüşmeye açık oluruz,” diyen Savunma Bakanı Gates, “Bu girişimin önce Irak hükümetinden gelmesi lazım,” diye devam ediyor.
Amerikalı yetkililer aylardan beri Iraklı politikacıları, aralarında uzlaşıp hükümeti kurmaya ve Amerikan askerinin çekilmesi de dahil, bir çok sorunu çözmeye davet ediyor. Ancak Mart ayında yapılan seçimden bu yana hükümet hala kurulamadı. Uzmanlar, Amerikan askerinin çekilme konusunun Irak’ta hükümet kurulmadan sonuçlanamayacağını söylüyor.
