ABD Başkanı Donald Trump'ın Cumartesi günü Grönland'ın ABD kontrolünde olmasının gerekli olduğuna ilişkin açıklamalarının ardından, Danimarka diplomatik temaslarını arttırdı.
Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, Trump'ın Grönland’a yönelik planlarına karşı Avrupalı müttefiklerinden destek almak için Avrupa turuna çıktı. Paris ve Berlin'deki görüşmelerinin ardından Frederiksen, NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ile Brüksel'de biraraya geldi.
Frederiksen, Elysee Sarayı’nda Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile gerçekleştirdiği görüşmeden sonra, Avrupalı meslektaşlarından "çok güçlü destek aldığını" belirtti.
Paris'te Danimarka medyasına konuşan Frederiksen, “Mesaj çok açık: Devletlerin topraklarına ve egemenliklerine kesinlikle saygı göstermeliyiz. Bu, İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana birlikte inşa ettiğimiz uluslararası toplumun vazgeçilmez bir unsuru” dedi.
Frederiksen, Pazar günü İsveç ve Norveç Başbakanları ile Finlandiya Cumhurbaşkanı’nı gayri resmi bir akşam yemeğinde ağırladı. Sosyal medya hesabından evinde verdiği yemeğin fotoğrafını paylaşan Mette Frederiksen, "İskandinav ülkeleri her zaman birlik içindeydi. Karşı karşıya olduğumuz yeni ve daha öngörülemez gerçeklik karşısında, güçlü ve yakın ittifaklar ile dostluklar daha da önemli hale geldi" dedi. Komşularının desteğini alan Frederiksen, ardından Avrupa'ya geçti.
Danimarka Başbakanı, Paris’ten önce Berlin’de Almanya Başbakanı Olaf Scholz’u ziyaret etti. İlk durağında, Danimarka ve Almanya’nın "yakın dost ve benzer dünya görüşüne sahip olduğunu" belirten Frederiksen, "Kıtamız, çatışmadan çok işbirliğinin, barış, ilerleme ve refaha yol açacağı fikrini paylaşıyor" dedi. Görüşmenin ardından Başbakan Olaf Scholz, İngilizce olarak "İlgili kişiye: Sınırlar zorla değiştirilemez" diyerek Danimarka’ya destek verdi.
Frederiksen, Macron ile Elysee Sarayı’nda görüşürken, Danimarka Dışişleri Bakanı Lars Lokke Rasmussen, Salı günü gazetecilere yaptığı açıklamada, Grönland’ın ABD'ye bağlanması ihtimalini reddederek, "Trump Grönland'ı alamayacak. Grönland, Grönland'dır. Grönland halkı uluslararası hukuk bağlamında bir halktır ve korunmaktadır" dedi.
Öte yandan, dış ilişkiler, güvenlik politikası, adalet ve para birimi gibi konularda Danimarka'ya bağlı özerk bir bölge olan Grönland yönetimi, "adanın satılık olmadığını" defalarca vurguladı. Trump'ın iktidara gelmesinin ardından, Grönland Başbakanı Mute Egede, "Adanın Amerikan olmak istemediğini, ancak ABD ile işbirliğini güçlendirmeye açık olduklarını" söyledi.
Arktik güvenlik için 2 milyar Euro
Bu süreçte, Danimarkalı siyasetçiler, Grönlandlılar’ı “Danimarka'ya bağlı kalmaya” ikna etmek için adayı sık sık ziyaret etti. Danimarka Savunma Bakanlığı, Rusya ve ABD'ye yakınlığı nedeniyle stratejik bir bölge olan Kuzey Buz Denizi ve Kuzey Atlantik'teki güvenliği güçlendirmek amacıyla 14,6 milyar kron (2 milyar Euro) tahsis edeceğini duyurdu.
Danimarka hükümeti, Arktik Okyanusu’na üç yeni gemi göndererek, gelişmiş görüntü yakalama kapasitesine sahip uzun menzilli insansız hava araçları kullanacak ve uydu kapasitesini artıracağını açıkladı.
“Avrupa’nın asker göndermesi” olasılığı
Trump’ın açıklamalarının ardından, Avrupa Birliği toprağı sayılan Grönland’ın korunması için AB’nin adaya asker göndermesi tartışması da başladı. Avrupa Birliği Askeri Komitesi Başkanı Robert Brieger, Grönland'a Avrupa birliklerinin konuşlandırılması fikrini ilk ortaya atan kişi oldu. Brieger, Welt am Sonntag'da yayınlanan röportajında, “Bunun güçlü bir mesaj vereceğini ve bölgede istikrara katkıda bulunacağını düşünüyorum” dedi.
Konuya ilişkin soruları yanıtlayan Fransız Dışişleri Bakanı Jean-Noël Barrot da bugün, “Avrupa birliklerinin Kuzey Buz Denizi’nde güvenliği sağlamak için gönderilmesinin olasılık dahilinde olduğunu ancak Danimarka için yakın gelecekte henüz bu konunun gündemde olmadığını” söyledi.
Frederiksen’in NATO Genel Sekreteri ile görüşmesinde bu konunun da gündeme gelmesi bekleniyor.
Grönland seçimleri
Grönland'ın bağımsızlığı konusu, adada, en geç 6 Nisan'da yapılması gereken yerel seçimlere yönelik kampanyanın merkezinde yer alacak. Grönland, stratejik konumunun yanısıra, geniş miktarda keşfedilmemiş mineral ve petrol rezervlerine sahip olması nedeniyle tartışmaların odağında yer alıyor. Ancak bu kaynaklara erişim hala çok güç.
ABD'nin adanın kuzeybatısındaki Pituffik'te aktif bir üssü bulunuyor. Grönland, Rusya'ya füze fırlatmak için en kısa yörünge olarak tanımlanıyor.
Danimarka ve Avrupa Birliği tarafından ödenen sübvansiyonlara mali açıdan büyük ölçüde bağımlı olan Grönland, ekonomisini çeşitlendirmeyi hedefliyor.
Başkan Donald Trump, Aralık ayında göreve başlamadan önce Ken Howery’i ABD’nin Danimarka Büyükelçiliği’ne aday göstermiş ve duyuru mesajında ABD’nin, “Danimarka'nın özerk topraklarının kontrolünün dünya çapında ulusal güvenlik ve özgürlük için mutlak bir gereklilik” olduğunu düşündüğünü yazmıştı.
Forum