Türkiye’ye kaçak yollarla giren onlarca Afgan mülteci, İstanbul’un Beykoz ilçesindeki yol kenarlarında günlük iş bulabilmek için saatlerce bekliyor. Sabahın erken saatlerinden itibaren inşaat, yük taşımacılığı gibi işlerde çalışmak için yola koyulan Afganlar, günde 50 ila 80 TL kazandıklarını söylüyor.
Yol kenarında iş arayan Afgan mülteciler, kaçak yollardan hangi koşullarla Türkiye’ye geldiklerini, Türkiye’ye sığınma nedenlerini ve Türkiye’de yaşadıkları zorlukları Amerika’nın Sesi’ne anlattı.
Haşim Muradi, 5 ay önce kaçak yollarla İran üzerinden Türkiye’ye gelmiş. Önce Van’a daha sonra da İstanbul’a geldiğini söyleyen Muradi, Afganistan’da savaş olduğu için işlerin çok kötü olduğunu, bu sebeple de Türkiye’ye çalışmak için geldiğini ve günlük işlerde çalıştığını belirtti.
Afganistan’daki kötü yaşam koşulları yüzünden 2 yıl önce İran’a gittiğini ve orada bir süre çalıştıktan sonra kaçak yollardan Türkiye’ye giriş yaptığını söyleyen Machari Muhammedi ise yaşadıklarını şöyle anlattı:
“Afganistan’dan Pakistan’a kaçak olarak gittim. Oradan İran’a geçiş yaptım. 2 sene orada çalıştıktan sonra kaçak yollardan Türkiye’ye geldim. Sabah 6’da buraya geliyorum, daha sonra adamlar geliyor ve bizi işe götürüyor. Burada kimliğimiz de yok. O yüzden çok sıkıntı çekiyoruz. Bazen işe gidiyoruz ama kimliğimiz olmadığı için işverenler paramızı ödemiyorlar.”
3 ay önce kaçak yollarla Afganistan’dan Türkiye’ye gelen Rahimullah Muhammadi, kaçış sürecinde yaşadıklarını şöyle anlattı:
“Dağları, taşları aşıp geliyoruz. Bazı insanlar bu süreçte susuzluktan, bazıları ise açlıktan ölüyor. Kayalıklardan düşüp elleri, kolları kırılan, kafalarından yaralanıp ölenler oluyor. Hırsızlar paramızı, yanımızda neyimiz varsa alıyor. Böyle zor koşullarda Türkiye’ye geliyoruz. Ülkemizde biraz rahat olsak, bu koşullarda buraya kadar gelmeyiz. Burada ise sağlık sorunumuz oluyor. Mesela hastaneye gitsek kimliğimiz olmadığı için bize bakmıyorlar. Bir yerde çalıştığımız zaman ise çalışma koşullarımız kötü olsa bile çalışma iznimiz olmadığı için onları şikayet edemeyeceğimizi biliyorlar. Zaten ayda 5-10 gün çalışıyoruz, onun da parasını vermeyenler oluyor.”
Hamidullah Fazal ise ekonomik sıkıntılar nedeniyle 4 yıl önce Türkiye’ye gelmiş. Düzenli iş bulamadığı için yol kenarında iş beklediğini söyleyen Hamidullah Fazal, Afganistan’da 4 çocuğu olduğunu anlattı. Fazal, onlara para göndermek zorunda olduğunu, bu yüzden Türkiye’de bulunduğunu ifade etti. Suriyeliler’e verilen kimlik kartlarından Afgan mültecilere de verilmesi gerektiğini söyleyen Hamidullah Fazal, kimlik kartları olmadığı için bir şehirden başka bir şehre bile yolculuk yapamadıklarını söyledi.
Kaçak yollarla Türkiye’ye 1 ay önce giriş yapan Shabır Nisa, Türkiye’ye giriş yapabilmek için 1000 dolar ödediğini söylüyor. Savaşın sürdüğü Afganistan’da işlerin çok kötü olduğunu belirten Shabır Nisa, ekonomik sıkıntılar nedeniyle ve can güvenliğinden endişe ettiği için Türkiye’ye sığındığını kaydediyor. Kimlikleri olmamasının, kendilerini burada çok zor durumda bıraktığını söyleyen Afgan sığınmacı, geçici kimlikleri olsa daha rahat iş bulma şansları olacağını anlatıyor.
