Yeni araştırmalar, hamile kadınların aşılanmasının, yenidoğanları her sonbaharda hastaneleri bebeklerle dolduran solunum yolu enfeksiyonu RSV'den korumaya yardımcı olduğunu ortaya koydu.
Ön sonuçlar, onlarca yıllık başarısızlık ve hayal kırıklığının ardından nihayet RSV aşısı elde edilebileceğine dair umutları artırıyor.
Amerikan ilaç firması Pfizer bugün yaptığı açıklamada, büyük bir uluslararası araştırmanın, anne adaylarının aşılanmasının, bebeklerinin yaşamlarının en savunmasız ilk 90 gününde ciddi RSV vakalarını önlemede yaklaşık %82 oranında etkili olduğunu ortaya koyduğunu duyurdu.
6 aylık bebeklerde RSV'ye karşı geliştirilen aşının ağır enfeksiyona karşı yüzde 69 etkili olduğu, aşının anneler ya da bebekler için güvenlik tehdidi oluşturmadığı belirtildi.
Pfizer viral aşılar bölümü başkan yardımcısı virolog Kena Swanson, "Anneler antikorlarını bebeklerine verir. Aşı, RSV'yle mücadele eden antikorların oluşması ve bebeğe geçmesi için çok daha iyi bir ortam oluşturuyor" dedi.
Aşı arayışı sadece bebekleri korumak için değil. RSV yaşlı yetişkinler için de tehlikeli ve hem Pfizer hem de GSK kısa süre önce rakip aşılarının yaşlılar için de koruyucu olduğunu kanıtladığını duyurdu.
Bu bulgular, çocuk hastanelerinin şimdiden dolmasına neden olan RSV enfeksiyonu dalgasını önlemede bu yıl işe yaramayacak. Ancak gelecek yıl sonbahar aylarından önce bir ya da daha fazla RSV aşısının piyasada olabileceğine ilişkin umutlar artıyor.
Basın açıklamasıyla bildirilen bugünkü veriler henüz bağımsız uzmanlar tarafından doğrulanmadı.
RSV nedir?
Birçok sağlıklı kişi için respiratuvar sinsityal virüs, soğukalgınlığı benzeri belirtiler gösteren bir hastalık. Ancak bebekler, yaşlılar ve bazı sağlık sorunları olan kişiler için RSV enfeksiyonu, ciddi, hatta hayati tehlike oluşturabilir. Akciğerleri saran virüs, zatürreye neden olarak bebeklerin solunum yollarında enflamasyona yol açıyor ve nefes almayı engelliyor.
Amerika'da her yıl 5 yaş altındaki yaklaşık 58 bin çocuk, RSV enfeksiyonu nedeniyle hastanede tedavi altına alınıyor. Birkaç yüz çocuksa hayatını kaybediyor.
65 yaş ve üzerindeki 177 bin yetişkin RSV nedeniyle hastanede tedavi görmek zorunda kalırken, 14 bin yetişkin hayatını kaybediyor.
Dünya genelindeyse çoğu yoksul ülkelerde olmak üzere her yıl 100 bin çocuk yaşamını yitiriyor.
RSV'ye karşı neden aşı yok?
1960'lı yıllarda yaşanan bir trajedi, RSV virüsüne karşı aşı geliştirme sürecini sekteye uğrattı. İlk çocuk felci aşısının bulunmasında rol oynayan yaklaşımı kullanan uzmanlar, laboratuvar ortamında virüsü çoğaltıp öldürerek ilk deneysel RSV virüsünü geliştirdi.
Ancak çocuklar üzerinde yapılan deneyler sadece aşının koruma sağlamadığının anlaşılmasıyla kalmadı, aşı olduktan sonra virüs kapan çocukların durumu daha da kötüleşti. İki çocuk hayatını kaybetti.
Sonrasındaki 20 yıl boyunca bilim ilerlese de hiç kimse RSV virüsü geliştirmenin yanına yaklaşmak bile istemedi.Bugünse modern RSV aşı adayları önce çocuklarda değil, yetişkinlerde deneniyor.
RSV aşılarının geliştirilmesi hangi aşamada?
Birkaç şirket, RSV aşıları üzerinde çalışıyor. Ancak Pfizer ve rakibi GSK, bu alanda en çok aşama kaydeden firmalar.
Her iki firma da kısa süre önce aşının yaşlı yetişkinler üzerinde son aşama deneylerinin yapıldığını açıkladı. Birbirinden farklı yöntemlerle geliştirilen bu rakip aşılar özellikle ağır hastalığa karşı güçlü etki sergiledi.
Her iki şirketin de Amerika ve diğer ülkelerde yıl sonuna kadar onay başvurusu yapması bekleniyor.
Pfizer'ın anne adaylarına yapılan RSV aşısı, yaşlı yetişkinlerde başarıyla denenen aşıyla aynı içeriğe sahip. Bu aşının da yıl sonuna kadar ABD Gıda ve İlaç Dairesi'nden onay için başvurusunun yapılması bekleniyor.
Yeni araştırma, Amerika dahil 18 ülkede 7 bin 400 hamile kadını ve birkaç RSV mevsimini kapsadı. Bugün bildirilen ön sonuçlar, aşının en çok ağır hastalık tablosuna karşı etkili olduğunu gösterdi.
Daha hafif seyreden hastalık için aşının etkinlik oranı yüzde 51 ila 57 arasında.
Bu etkinlik oranı, istatiksel gereksinimin altında olsa da Pfizer, yine de bunun klinik açıdan anlamlı olduğunu çünkü aşı sayesinde doktor ziyaretlerinin azalacağını kaydediyor.
