Tarım Bakanlığı, çiftçileri fiyat dalgalanmalarından korumak, hammaddenin yurt içinden teminini sağlamak ve üreticiler için uygun bir pazar yaratmak amacıyla Türkiye'nin buğday ithalatını 21 Haziran'dan itibaren en az 15 Ekim'e kadar durduracağını açıkladı.
ABD ve Avrupa buğday vadeli işlemleri bu haber üzerine keskin bir düşüş yaşadı ve her ikisi de yüzde 2 civarında değer kaybetti. Tüccarlar, Rus ihracatçıların bu hamleden sert bir şekilde etkileneceğinden ve Türkiye için ayrılan tedarikin diğer pazarlarda ucuza satılmak zorunda kalacağından korkuyor.
Dünyanın en büyük beşinci buğday ithalatçısı olan Türkiye, buğday alımlarının çoğunu Rusya'dan yapıyor.
Tarım Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, Ticaret Bakanlığı tarafından üreticilerin korunması amacıyla önerilen dış ticaret önlemleri doğrultusunda buğday ithalatının en az 15 Ekim'e kadar durdurulacağı ve başka önlemlerin de alınacağı belirtildi.
Açıklamada, “Üreticilerimizin hasat döneminde arz yoğunluğu kaynaklı fiyat düşüşlerinden etkilenmesini önlemek, ihracatımız için gerekli hammadde tedarikini yurt içi üretimden karşılamak ve üretici lehine piyasa istikrarını sağlamak amacıyla Ticaret Bakanlığımız ile birlikte bazı dış ticaret tedbirlerinin alınmasına ve uygulanmasına karar verildi” denildi.
“Kaybeden muhtemelen Rusya olacak”
Avrupalı tahıl tüccarları, Rusya'nın bu yazki yeni hasadının dünya piyasalarına girmeye hazırlandığı bir dönemde ithalat yasağının yürürlüğe girmesinden endişeli.
“Bu konuda asıl kaybeden muhtemelen Rusya olacak” diyen bir Alman tahıl tüccarı, “Rusya, Türkiye'nin buğday ithalatının yüzde 60 ila 75'ini karşılıyor. Bu yasak tam da Rusya'nın yeni mahsulünün pazarlanması gerektiği bir dönemde yürürlüğe girecek gibi görünüyor” şeklinde konuştu.
Alman tahıl tüccarı, “Rus buğdayı Türkiye'de satılamazsa, başka yerlerde düşük fiyatlarla sunulmak zorunda kalacak. Bu durum, Ortadoğu, Afrika ve Asya'daki diğer ithalatçıların bundan faydalanacağı anlamına gelebilir” dedi.
Ancak tüccarlar, bu durumun ithalatçıların Avrupa ve ABD buğdayına olan talebini de azaltabileceğini söyledi.
Perşembe günü bakanlık, Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO) durum buğdayı, değirmenlik buğday ve arpa için 2024 mahsulü hububat alım fiyatlarını belirlediğini açıkladı.
Tarım Bakanlığı ayrıca buğdat ithalatı yasağının, 15 Ekim 2024 tarihinde oluşacak piyasa koşullarına bağlı olarak 15 Ekim'in ötesine uzatılabileceğini de sözlerine ekledi.
Bakanlık ayrıca Eylül 2018'den bu yana yasak olan yerli üretim buğdaydan un ihracatına izin verileceğini ve arpa, değirmencilik ve makarnalık buğday ihracatının artık TMO ihracat ruhsatı kullanılarak “kontrollü” bir şekilde yapılabileceğini belirtti.
Açıklamada, “2018 yılı Eylül ayından bu yana yasak olan ve yurt içinde üretilen buğdaylarla yapılan kati un ihracatı serbest bırakılmıştır. Ekmeklik/Makarnalık buğday ve arpa ile bunların kırıkları dahil ihracatı kontrollü olarak (TMO'dan uygunluk almak şartıyla) serbest bırakılmıştır” denildi.
Uluslararası Hububat Konseyi verilerine göre Türkiye'nin 2024/25 sezonunda 8,5 milyon tonu buğday olmak üzere 12 milyon ton hububat ithal etmesi bekleniyor.
Forum