BRÜKSEL —
Brüksel’de bir araya gelen Avrupa Birliği dışişleri bakanlarının masaya yatırdıkları sıcak gündem maddelerinin başını Gazze’deki son gelişmeler ve Suriye çekti. Gazze konusundaki yaklaşımı nedeniyle sıkça eleştirilen Avrupa Birliği, İsrail’in düzenlediği operasyon çerçevesinde hayatını kaybedenlerin sayısının 100’e ulaştığı bir ortamda derhal ateşkes sağlanmasını istedi.
Avrupa Birliği dışişleri bakanları, özellikle bölgede istikrarsızlığın yaşandığı bir dönemde tüm tarafların saldırılara son vermesinin herkesin çıkarına olduğunu vurguladılar. Toplantı sonrasında yayımlanan ve oldukça kısa olarak değerlendirilebilecek sonuç bildirisinde, “Masum sivillerin meşru kılınamayacak şekilde acı çekmelerine neden olan saldırılar derhal son bulmalı” denildi.
İsrail’e yönelik olarak Hamas ve diğer gruplar tarafından yapılan roket saldırılarının son bulmasını isteyen Avrupa Birliği, bir yandan İsrail’in kendini savunma hakkına vurgu yaparken diğer yandan da “bunu yaparken orantılı bir yaklaşım içinde olunması gerektiği” mesajını verdi.
Mısır’ın ve diğer aktörlerin ateşkes sağlanmasına yönelik girişimlerine destek veren Avrupa Birliği, mevcut durumun “iki tarafın bir arada barış ve güvenlik içinde yaşamasına olanak veren iki devletli çözümün acilen gerekli olduğunu” bir kez daha gözler önüne serdiğini vurguladı.
27 Avrupa Birliği ülkesinin dışişleri bakanlarının odaklandığı bir başka konuyu da Suriye’deki gelişmeler ve yeni muhalefete yönelik olarak izlenecek ortak politika oluşturdu. Diplomatik tanımayı her ülkenin bireysel olarak yapması gerekiyor. Bu nedenle toplantıda yeni Suriye muhalefetinin “meşru temsilci” olarak kabul edilip edilmemesi ele alındı. Toplantı sonunda yayımlanan sonuç bildirisinde, Suriye muhalefeti için “Suriye halkının isteklerinin meşru temsilcileri” ifadeleri kullanıldı.
ABD’nin yeni oluşuma mesafeli yaklaşması, Suriye içindeki bazı grupların oluşumdan memnun olmaması, Avrupa Birliği ülkelerinin manevra alanını daralttı. Fransa’nın diğer Avrupa Birliği ülkelerinin önüne geçerek diplomatik tanıma kararı almasına rağmen bu adımın Avrupa Birliği ülkelerinin tamamı tarafından izlendiğini söylemek zor. İtalya, Paris’in adımını izlerken İngiltere’nin tutumunu hafta içinde netleştirmesi bekleniyor. Fransa Dışişleri Bakanı Laurent Fabius’un, aralık ayında yapılacak olan toplantıya tüm muhalefet liderlerini çağırmayı düşündüklerini söylemesi ise Suriye muhalefeti açısından sembolik değeri yüksek bir adım atılma olasılığının yüksek olduğunun ilk işareti olarak algılandı.
Avrupa Birliği dışişleri bakanları, özellikle bölgede istikrarsızlığın yaşandığı bir dönemde tüm tarafların saldırılara son vermesinin herkesin çıkarına olduğunu vurguladılar. Toplantı sonrasında yayımlanan ve oldukça kısa olarak değerlendirilebilecek sonuç bildirisinde, “Masum sivillerin meşru kılınamayacak şekilde acı çekmelerine neden olan saldırılar derhal son bulmalı” denildi.
İsrail’e yönelik olarak Hamas ve diğer gruplar tarafından yapılan roket saldırılarının son bulmasını isteyen Avrupa Birliği, bir yandan İsrail’in kendini savunma hakkına vurgu yaparken diğer yandan da “bunu yaparken orantılı bir yaklaşım içinde olunması gerektiği” mesajını verdi.
Mısır’ın ve diğer aktörlerin ateşkes sağlanmasına yönelik girişimlerine destek veren Avrupa Birliği, mevcut durumun “iki tarafın bir arada barış ve güvenlik içinde yaşamasına olanak veren iki devletli çözümün acilen gerekli olduğunu” bir kez daha gözler önüne serdiğini vurguladı.
27 Avrupa Birliği ülkesinin dışişleri bakanlarının odaklandığı bir başka konuyu da Suriye’deki gelişmeler ve yeni muhalefete yönelik olarak izlenecek ortak politika oluşturdu. Diplomatik tanımayı her ülkenin bireysel olarak yapması gerekiyor. Bu nedenle toplantıda yeni Suriye muhalefetinin “meşru temsilci” olarak kabul edilip edilmemesi ele alındı. Toplantı sonunda yayımlanan sonuç bildirisinde, Suriye muhalefeti için “Suriye halkının isteklerinin meşru temsilcileri” ifadeleri kullanıldı.
ABD’nin yeni oluşuma mesafeli yaklaşması, Suriye içindeki bazı grupların oluşumdan memnun olmaması, Avrupa Birliği ülkelerinin manevra alanını daralttı. Fransa’nın diğer Avrupa Birliği ülkelerinin önüne geçerek diplomatik tanıma kararı almasına rağmen bu adımın Avrupa Birliği ülkelerinin tamamı tarafından izlendiğini söylemek zor. İtalya, Paris’in adımını izlerken İngiltere’nin tutumunu hafta içinde netleştirmesi bekleniyor. Fransa Dışişleri Bakanı Laurent Fabius’un, aralık ayında yapılacak olan toplantıya tüm muhalefet liderlerini çağırmayı düşündüklerini söylemesi ise Suriye muhalefeti açısından sembolik değeri yüksek bir adım atılma olasılığının yüksek olduğunun ilk işareti olarak algılandı.
