ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH) Başkanı Dr. Francis Collins, Fox News Sunday programında yaptığı açıklamada, ABD'nin önümüzdeki haftalarda Corona virüsü aşılarının takviye dozu konusunda bir karara varacağını söyledi.
Dr. Collins, "Aşının etkinliğinin azalmaya başladığına ilişkin kaygılar var" dedi.
NIH Başkanı'na göre sağlık çalışanları, huzurevi sakinleri ve diğer yaşlı vatandaşlar, tavkiye doz Corona aşılarında öncelikli grup içinde yer alacak.
Corona virüsünün Delta varyantı ABD'deki yeni vaka sayılarını arttırmaya devam ediyor. ABD'de vaka sayıları Temmuz ayına kıyasla yüzde 700 oranında artarak günde toplam 129 bin civarında seyrediyor. Dr. Collins, günlük vaka sayılarının 200 bine kadar tırmanarak salgının en ağır seyrettiği Ocak ve Şubat aylarında kaydedilen sayılara erişebileceği uyarısında bulundu.
Collins ayrıca henüz aşı olmayan kişilerin "kolay hedef" olduğunu söyledi ve bu kişilerin bir an önce aşılanması gerektiğini vurguladı.
NIH bünyesindeki Alerji ve Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü Başkanı Dr. Anthony Fauci de CBS televizyonunda yayınlanan Face the Nation programında, verilerin takviye doz aşıların gerekli olduğuna işaret etmesi durumunda ABD'nin en kısa sürede üçüncü doz aşı için hazır olacağını söyledi.
Johns Hopkins Üniversitesi Corona Virüsü Kaynak Merkezi verilerine göre ABD, 36 milyon 700 bin vakayla tüm dünyada en çok Corona virüsü enfeksiyonu tespit edilen ülke.
Öte yandan Avustralya, Polonya'dan bir milyon doz Pfizer aşısı tedarik etti. Bu aşıların yarısından fazlası, Avustralya'nın New South Wales eyaletinde salgının ivme kazandığı 12 yerel idari birimde yaşayan 20 ila 39 yaş arası Avustralyalılar'a yapılacak. Konuyla ilgili açıklamaya göre aşıların geri kalan dozlarıysa "nüfusa oranla diğer eyalet ve bölgelere dağıtılacak."
Anne ve babalarını kaybeden çocuk sayısında hızlı artış
Tıp dergisi Lancet'te yayınlanan yeni bir makale, "öksüz ve yetimlerin sayısının artmasının Covid-19 bağlantılı ölümlerin sonucu olarak ortaya çıkan gizli bir pandemi olduğunu" ifadelerine yer verdi.
Makalede, "eşit aşı tedarikini hızlandırmak, hastalığın önüne geçmek için kilit önem taşıyor" denildi.
Lancet'te yayınlanan makale, 1 Mart 2020-30 Nisan 2021 tarihleri arasında tüm dünyada 1 milyon 134 bin çocuğun "en az bir ebeveyn ya da velayetlerinin sahibi olan anneanne, babaanne ve dedesini kaybettiğini" bildiriyor. Buna ek olarak "1 milyon 562 bin çocuğun en az bir birinci ya da ikinci derecede hamisini kaybettiği" tahmin ediliyor.
"Bakımlarını üstlenen ebeveyn ya da birinci derece akrabalarını kaybeden çocukların yetiştirilmesi için ailelere psikososyal ve ekonomik destek sağlanması, bu çocukların çocuk esirgeme kurumlarına yerleştirilmesini önleyebilir" denilen makalede "Bu veriler, pandemiye verdiğimiz yanıta bir unsur daha ekliyor: önle, tespit et, yanıt ver ve çocukları kolla" ifadeleri yer aldı.
Delta varyantı ABD'de yayılırken seyahat edenler takviye aşı yaptırıyor
Şili'de yaşayan ABD vatandaşı Alison Toni, bu yılın başında Sinovac aşısı olduğu için kendini şanslı sayanlardan. Ancak Toni, Şili'de Sinovac aşısı olduktan bir ay sonra Minnesota eyaletinde bir kez daha aşı yaptırmış.
Nisan ayında Minneapolis kentinde yaşayan ailesini ziyaret eden Toni, burada bir eczanede birinci doz Pfizer aşısı olmuş. İkinci doz içinse Haziran ayında yeniden Minneapolis'e gitmiş. Ancak Toni, Pfizer aşısı yaptırırken daha önce Sinovac aşısı olduğunu söylememiş.
55 yaşındaki Alison Toni, "Kimse daha önce aşı olup-olmadığımı sormadı, ben de söylemedim" diyor. Toni, bu kararı, Çin imalatı Sinovac aşısının, Pfizer'ın Alman ortağı BioNTech ile geliştirdiği aşıdan ve Moderna'nın aşısından daha düşük etkinlik oranına sahip olduğunu okuduktan sonra almış. Sinovac'tan sonra Pfizer aşısı olmak için önce doktoruna da danışmış.
Alison Toni gibi biçok kişi yurtdışından ABD'ye gelip burada ikinci kez aşı oluyor ya da olmayı planlıyor.
Bu kişilerin takviye aşı yaptırma gerekçeleri yurtdışında erişebildikleri aşıların yeterince etkili olmaması, Delta varyantı nedeniyle ilave korumaya ihtiyaçları olduğuna ilişkin kaygılar, iş ya da seyahat için belirli şartları yerine getirme ihtiyacı. Bu kişilerden bazıları tıp uzmanlarının tavsiyelerine başvururken diğerleri kendi araştırmalarını yapıyor.
Birkaç ülke, özellikle yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf olanlarda ilk aşıların zaman içinde etkinliğini yitirmeye başladığına ya da Delta varyantına karşı koruma için ilave doz gerektiğine ilişkin kanıtlara dayanarak üçüncü doz takviye aşıları vatandaşlarına sunmaya başladı.
Kamu sağlığı yetkilileri, takviye dozların genel nüfus için gerekip-gerekmediği konusunda henüz bir karara varmadı. Yeniden aşılamanın riskleri ve faydaları konusunda da henüz yeterince veri bulunmuyor.
Temple Üniversitesi Eczacılık Fakültesi'nden enfeksiyon hastalıkları uzmanı Jason Gallagher, takviye aşılar için "Büyük olasılıkla ihtiyaçtan fazlası" tanımlamasını kullanıyor ve "Dördüncü doz büyük olasılıkla israf, üçüncü doz da birçok insan için büyük olasılıkla gereksiz" şeklinde konuşuyor.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) birçok ülkede insanların henüz birinci doz aşılarını olmayı beklerken bazı ülkelerin takviye doz aşı yapmayı ertelemesi gerektiğini açıklamıştı.
"Bu sürecin onarılması gerekiyor"
ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) geçen hafta, bağışıklık sistemi zayıf kişilere üçüncü doz aşı yapılmasını onayladı. Hükümetten sağlık yetkilileri, üçüncü doz takviye aşıların ABD'deki yetişkin nüfusun yüzde 3'ünden azına yapılacağının tahmin edildiğini, ancak takviye aşıların ileride daha geniş nüfusa yapılabileceğini kaydetti.
Öte yandan ABD'de aşı bolluğu olması ve sağlık sisteminin tek bir merkeze bağlı olmaması, ilave doz aşı olmak isteyenlerin eczanelere ve aşılama merkezlerine başvurmasını kolaylaştırıyor. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri'nin (CDC) tahminine göre ABD'de en az 1 milyon 200 bin kişi, ilk aşılarının üzerine en az bir doz daha aşı yaptırdı.
ABD'deki eczane zincirlerinden CVS Health'den bir sözcü, CVS eczanelerinde ya da başka bir yerde aşısını tam olarak yaptırmış kişilerin üçüncü doz başvurularının geri çevrildiğini söyledi. Bir başka eczane zinciri olan Walgreens'in sözcüsü de randevu sırasında hastalara daha önce aşı yaptırıp-yaptırmadıklarının sorulduğunu kaydetti.
FDA onaylı aşı zorunluluğu uygulamasını 20 Nisan'da açıklayan FDA, daha sonra karar değiştirerek Sinovac dahil WHO onaylı tüm aşıların kabul edileceğini açıkladı.
ABD'nin ülkeye gelecek tüm yabancılara tam olarak aşı olma zorunluluğu getirme planı, FDA tarafından onaylanmamış aşıları olan yabancılar için sorunlar gündeme getirebilir.
İngiltere ve Avrupa Birliği'nin onaylı aşılar listesinde Rusya ya da Çin tarafından geliştirilen aşılar yer almıyor. Oysa bu aşılar, Türkiye dahil birçok ülkede kullanılıyor.
Johns Hopkins Sağlık Güvenliği Merkezi'nden Dr. Amesh Adalja, hükümetlerin "tam aşılı” tanımlamasına, Corona virüsüne karşı etkili olan ancak henüz bazı ülkeler tarafından onaylanmayan aşıları da kapsayacak şekilde bir standart getirmesi gerektiğini söyledi. "Tüm sürecin onarılması gerekiyor" diyen uzman, "Aksi takdirde piyasaya daha fazla aşı çıktıkça ve daha fazla insan seyahat ettikçe bu sorunla karşılaşmaya devam edeceğiz" şeklinde konuştu.
