BRÜKSEL —
Avrupa Birliği kurumlarındaki cinsiyet eşitliği tartışması oldukça ilginç bir boyut kazandı. Şirketlerin yönetim kurullarındaki kadın sayısının artırılması için kota talep eden Avrupa Birliği Komisyonu Başkan Yardımcısı Viviane Reding’in kurum içi muhalefet nedeniyle önerisini çekmek zorunda kalmasının ardından Avrupa Parlamentosu’ndan ciddi bir uyarı geldi. Avrupa Parlamentosu Genel Kurulu’nda yapılan oylamada Avrupa Merkez Bankası Yönetim Kurulu’ndaki boş koltuk için Lüksemburg tarafından önerilen Yves Mersch’in adaylığı reddedildi. 300 olumlu oya karşı 325 aleyhte oy alan Mersch’in adaylığının reddedilmesinin tek nedeni ise erkek olması.
Mersch aday gösterildiğinde Avrupa Parlamentosu Ekonomik İşler Komisyonu kendisini dinlemeyi reddetmiş ve Lüksemburg’dan bu görev için bir kadın aday belirlemesini istemişti. Lüksemburg, adayının arkasında durunca bu kez aynı komisyon yaptığı oylamada Mersch’e onay vermedi. Beklentiler erkek egemen bir yapıya sahip olan Avrupa Parlamentosu Genel Kurulu’nda yapılacak oylamada Mersch’in adaylığının kabul edileceği yönündeydi. Ancak sürpriz bir gelişme yaşandı ve Sosyalist ve Liberallerin organize olmasıyla az bir farkla da olsa Mersch gerekli onayı alamadı.
Sembolik önemi ve protesto niteliği yüksek olan bu adımın ardından gözler Mersch konusundaki son kararı verecek olan Avrupa Birliği liderlerine çevrildi. Liderlerin Avrupa Parlamentosu’nun görüşünü dikkate almayarak Mersch’in adaylığını kabul etme hakları var. Ancak liderlerin bu kararı verirken Avrupa Parlamentosu’nu görmezden gelmenin yaratabileceği bazı sorunları göz önünde bulundurmaları gerekiyor.
Avrupa Birliği Konseyi kaynakları oylama sonucunu not ettiklerini belirtirken, makamın acilen doldurulması gerektiğini de dikkate alarak bir durum değerlendirmesinde bulunulacağının altını çiziyorlar. Liberal Grup Başkanı Guy Verhofstadt ise alınan sonuçtan gayet memnun. Konsey’in, Birlik vatandaşlarının da görüşünü yansıttığını belirten Verhofstadt, “Konsey’in sonucu dikkate almadan hareket etmesi çok büyük bir siyasi hata olur. Bu işi yapabilecek, biri kadın diğeri erkek iki aday belirlemeliler” dedi.
Mersch’in göreve atanması halinde Avrupa Merkez Bankası yönetiminin tamamı erkeklerden oluşacak. Üyelerden birinin istifa etmemesi ya da ölüm gibi sebepler olmaması halinde de 2018’e kadar kadroya bir kadının katılması mümkün olmayacak. Avrupa Merkez Bankası Yönetim Kurulu’nda görev yapan son kadın üye Avusturya’dan Gertrude Tumpel-Gugerell olmuştu. 1998-2011 arasında görev yapan Tumpel-Gugerell’in yerine Belçika’dan Peter Praet, Slovakya’dan ise Elena Kohutikova önerildi. Tercih ise kadın aday Kohutikova yerine Praet’ten yana yapıldı. Lüksemburg’un önerisiyle Euro Bölgesi maliye ve ekonomi bakanları tarafından aday gösterilen Mersch temmuzdan bu yana atanmayı bekliyor.
Mersch aday gösterildiğinde Avrupa Parlamentosu Ekonomik İşler Komisyonu kendisini dinlemeyi reddetmiş ve Lüksemburg’dan bu görev için bir kadın aday belirlemesini istemişti. Lüksemburg, adayının arkasında durunca bu kez aynı komisyon yaptığı oylamada Mersch’e onay vermedi. Beklentiler erkek egemen bir yapıya sahip olan Avrupa Parlamentosu Genel Kurulu’nda yapılacak oylamada Mersch’in adaylığının kabul edileceği yönündeydi. Ancak sürpriz bir gelişme yaşandı ve Sosyalist ve Liberallerin organize olmasıyla az bir farkla da olsa Mersch gerekli onayı alamadı.
Sembolik önemi ve protesto niteliği yüksek olan bu adımın ardından gözler Mersch konusundaki son kararı verecek olan Avrupa Birliği liderlerine çevrildi. Liderlerin Avrupa Parlamentosu’nun görüşünü dikkate almayarak Mersch’in adaylığını kabul etme hakları var. Ancak liderlerin bu kararı verirken Avrupa Parlamentosu’nu görmezden gelmenin yaratabileceği bazı sorunları göz önünde bulundurmaları gerekiyor.
Avrupa Birliği Konseyi kaynakları oylama sonucunu not ettiklerini belirtirken, makamın acilen doldurulması gerektiğini de dikkate alarak bir durum değerlendirmesinde bulunulacağının altını çiziyorlar. Liberal Grup Başkanı Guy Verhofstadt ise alınan sonuçtan gayet memnun. Konsey’in, Birlik vatandaşlarının da görüşünü yansıttığını belirten Verhofstadt, “Konsey’in sonucu dikkate almadan hareket etmesi çok büyük bir siyasi hata olur. Bu işi yapabilecek, biri kadın diğeri erkek iki aday belirlemeliler” dedi.
Mersch’in göreve atanması halinde Avrupa Merkez Bankası yönetiminin tamamı erkeklerden oluşacak. Üyelerden birinin istifa etmemesi ya da ölüm gibi sebepler olmaması halinde de 2018’e kadar kadroya bir kadının katılması mümkün olmayacak. Avrupa Merkez Bankası Yönetim Kurulu’nda görev yapan son kadın üye Avusturya’dan Gertrude Tumpel-Gugerell olmuştu. 1998-2011 arasında görev yapan Tumpel-Gugerell’in yerine Belçika’dan Peter Praet, Slovakya’dan ise Elena Kohutikova önerildi. Tercih ise kadın aday Kohutikova yerine Praet’ten yana yapıldı. Lüksemburg’un önerisiyle Euro Bölgesi maliye ve ekonomi bakanları tarafından aday gösterilen Mersch temmuzdan bu yana atanmayı bekliyor.
