Türk lirasının Amerikan doları karşısında değer kaybı sürerken salı gecesi başlayan kur yükselişi, çarşamba günü 4,92’ye kadar çıkarak rekor kırdı.
Bu seyri Kültür Üniversitesi İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sinan Alçın, Amerika’nın Sesi’ne değerlendirdi.
“Seçimin erkene alınması ekonomiye duyulan güveni daha da sarstı”
Prof. Dr. Sinan Alçın, “Seçimin erkene alınmasının ardında yatan temel neden mevcut ekonomik durumdu. Çünkü seçimlerin 2019’a kadar beklemesi demek bir ekonomik krizin yaşanmasını ortaya çıkaracaktı. Yani bir anlamda bunun ekonomik durumla mücadele edebilmek için bir yenilenme ihtiyacı sonucu ortaya çıkmış olabileceğini görüyoruz. Ekonomide attığınız adımlar her zaman beklediğiniz sonuçları yaratmıyor. Seçimi erkene alma telaşı aslında ekonomiye duyulan güveni de daha fazla sarsmış oldu. Yani ne oluyor sorusu herkesin aklında özellikle de uluslararası yatırımcıların. Seçim sonrasına ilişkin senaryolarda ise şöyle bir durum var. Seçimin ittifaklar şeklinde yapılması daha büyük toplumsal kutuplaşmaları besliyor. Buda toplumda ekonomiye duyulan güveni düşürüyor” dedi.
“Kim gelirse gelsin ekonomik tablo kendiliğinden düzelmeyecek”
Peki seçim sonrası nasıl bir tablo öngörülüyor. Alçın, bu konuda da umutlu konuşmuyor: “Ciddi anlamda bir ekonomik durgunluk içerisindeyiz. Ekonomi, derinliğini önemli ölçüde yitirmiş durumda. Bu durum yatırımcılar açısından önemli bir risk faktörü. Geçtiğimiz yıl kredi garanti fonuyla sürüklenmeye çalışılan mali bir yapı vardı. Geldiğimiz aşamada özellikle seçim belirsizliği ile birlikte bunun daha fazla belirgin hale geldiğini görüyoruz. Açıkçası seçim sonrası senaryolar açısından baktığımızda kim gelirse gelsin ekonomik tablo kendiliğinden düzelmeyecek. Yani çok ciddi neşter atılacağını göreceğiz. Buda tabii uluslararası yatırımcılar açısından da bir güvensizlik yaratıyor.”
Profesör Sinan Alçın dolar kurundaki yükselişin nedenlerinden biri olan yabancı yatırımcının çekimser yaklaşımını da şöyle yorumluyor: “Hem içeride, hem de dışarıda Merkez Bankası’nın bağımsız politika izlemediği yönünde ortaya çıkmış olan bir izlenim var. Özellikle faiz artışı konusunda çok tutuk davrandığı ve bu politika ekseninin de yakın dönemde pek değişmeyeceği hatta belki de Merkez Bankası üzerindeki kontrolün daha da artabileceği yönünde ortaya çıkan izlenimler de dolarda artışa yol açıyor. Öte yandan mevcut ekonomi yönetiminin önemli bir kısmının seçimlerde aday olarak gösterilmemiş olması da aslında seçim sonrası mevcut ekonomi yönetimiyle bir hesaplaşmanın ortada olduğu bu da tabi şu anki ekonomi yönetiminin başarılı olmadığı yönünde bir izlenimi de daha fazla yaygınlaştırmış oluyor.”
“Müdahale olmazsa dolar 6 TL’yi bulur”
Kültür Üniversitesi İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sinan Alçın ekonomin geleceğine için geçici değil kalıcı çözümlere ihtiyaç duyulduğunu da kaydetti: “Bugün ya da yarın Merkez Bankası’ndan acil bir müdahale bekliyoruz. Çünkü dolar kurunun 4,85 düzeyini geçtiğinden bahsediyoruz. Bu müdahale gelmediği taktirde doların yaklaşık 6 TL’ye kadar geldiğini görebiliriz. Geçen haftada sözlü açıklama ile müdahalede bulunmuştu Merkez Bankası. Maalesef bunun etkisi sürekli olmuyor çünkü ciddi bir yapısal ekonomik anlamda problemle karşı karşıyayız. Dolayısıyla burada geçici şeyler değil ekonominin geleceğine dönük ciddi bir perspektif çizilmesi gerekiyor. Bu olmadığı takdirde alınan önlemler veya yapılan açıklamalar kısa dönemde bir gün iki gün gibi bir dönemde etki yaratıyormuş gibi gözükse de aslında uzun dönemde bu etkilerin de geçersiz olduğu bir durum yaratıyor.”
Sokaktaki vatandaş doların yükselişini nasıl değerlendiriyor?
Peki, sokaktaki vatandaş, Doların Türk Lirası karşısındaki değer kazanması karşısında ne düşünüyor? Kimileri artışın erken seçim kararı alınmasından kaynaklandığını savunurken, kimileri de yabancı ülkelerin Türk ekonomisini etki altına alma çabası olduğunu iddia etti.
