Siyasi, jeopolitik ve makroekonomik gelişmelerden etkilenen dolar, son birkaç haftada sert yükselişlerin ardından Türk Lirası karşısında değerini daha da arttırarak psikolojik eşik olarak adlandırılan 4 TL sınırını aştı.
Ekonomi Uzmanı Murat Sayar dövizin son zamanlarda önlenemez yükselişinin altında yatan sebepleri Amerika’nın Sesi’ne anlattı.
Türkiye ekonomisinde üretimden çok tüketimin söz konusu olduğunu söyleyen Sayar, bu durumun dış ticaret açığına ve cari açığa sebep olduğunu belirtti. Sayar, dış ticaret açığını meydana getiren en önemli sebebinin enerji ve petrol fiyatlarındaki artış olduğunu kaydetti ve sözlerine şöyle açıklık getirdi: “Cari açığımız olduğu için otomatik olarak her gün dövize bir talep var çünkü biz o cari açığı karşılamak için yurtdışına bir döviz transferi yapacağız. Yani bizim 50 milyar dolar cari açığımız varsa günde diyelim ki 150 milyon dolarlık alım gelecek. Bunu dengeleyen iki şey olabilir. Yurtdışından gelecek portföy yatırımları veya direkt sermaye yatırımları ya da içerideki yerli yatırımcıların bankalarda tuttukları döviz tevdiat hesaplarını fiyatı yeterli görerek bozdurmaları.”
Özellikle Batılı ülkelerdeki Türkiye algısının son birkaç yıldır ciddi bir erozyona uğradığını belirten Ekonomi Uzmanı Murat Sayar, Türkiye’de yakın geçmişte yaşanan terör olayları ve 15 Temmuz darbe girişimi gibi olayların yatırımcıyı tedirgin ettiğini, bu durumun da dövizdeki artışı tetiklediğini belirtti. Sayar’a göre dövizdeki artışın bir nebze de olsa önlenebilmesi için, bugün artık bu şartların geçerli olmadığının, jeopolitik sorunların, başta Türkiye’nin sınır komşusu olan Suriye’deki tansiyonun düştüğünün ve Türkiye açısından risk eşiğinin azaldığının anlatılması gerekiyor.
Yerli yatırımcının döviz artış trendinin devam edeceğine inandığını, bu sebeple döviz bozdurma eğiliminde olmadığını söyleyen Sayar, bu inancının kırılması gerektiğini ve dövize yatırım yapıldığı zaman kaybedebileceklerinin hatırlatılması gerektiğini söyledi. Döviz kurunun bulunduğu seviyelerden aşığa gelmesi halinde insanların döviz bozdurmaya daha istekli olacaklarını belirten ekonomi uzmanı Murat Sayar, yurtdışından Türkiye’ye düzenli bir şekilde fon akımlarının gelmesinin de dövizdeki artış trendini azaltacağını sözlerine ekledi.
Vatandaş dövizdeki bu yükseliş hakkında ne düşünüyor?
Öğretmen İlker Aydın, dışa bağımlı bir ülke olarak Türkiye’nin döviz artışından çok etkilendiğini, döviz artışlarının gıdadan ulaşım fiyatlarına kadar birçok kaleme yansıdığını söylüyor.
Emekli Bayram Civelek, Türk Lirası kullandığını, yabancı ülkeleri kalkındırmak istemediği için dövize yatırım yapmadığını belirtiyor.
Emekli Azize Katmerci, döviz artışının alım gücünü azalttığını söyleyerek geçim sıkıntısını arttırdığını düşünüyor.
Turizmci Rıdvan Özdemir, döviz artışının turizm sektörünü olumlu etkileyeceğini ancak diğer sektörlerin bu artıştan olumsuz etkileneceğini kaydediyor.
Servis Şoförü Bahattin Altınyay, köprü geçiş ücretlerinin, tünellerin ve mazotun dolara endeksli olduğunu ve dövizdeki artışın vatandaşı olumsuz etkilediğini söyleyenlerden.
