NEW YORK- Sudan’da orduyla sivil yönetim arasında haftalardır süren gerilim sonrasında gerçekleşen darbe sonrasında dört bakan ve koalisyonda yer alan parti üyesi çok sayıda kişinin gözaltına alınması, Başbakan Abdullah Hamduk’un da ev hapsinde tutulmasına uluslararası tepkiler sürüyor.
Sudan ordusunun sivil yönetimi feshettiği, siyasi liderleri tutukladığı, olağanüstü hal ilan ettiği bildiriliyor. Protestocuların başkent Hartum sokaklarına döküldüğü ve silah sesleri duyulduğu belirtiliyor.
Uzun bir süre ülkeyi yöneten Ömer El Beşir’in Nisan 2019'da aylarca süren halk protestolarının ardından ordu tarafından devrilmesi sonrasında kurulan, 2023 yılında yapılacak demokratik genel seçimlere kadar hem asker hem de sivillerden geçiş hükümetine yapılan askeri darbenin ülkenin geleceğine çok büyük bir tehdit olduğu belirtiliyor.
“BM Sudan halkının yanında olmaya devam edecek”
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, Sudan’da geçiş hükümetine yönelik gerçekleşen askeri darbeyi kınadığını açıkladı.
Askeri darbeyi ülkede 2023 yılında yapılacak demokratik seçimlerin geleceği için tehlikeli bir ilerleme olarak değerlendiren BM Genel Sekreteri Guterres, “BM, Sudan halkının yanında olmaya devam edecek” dedi.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği de darbe girişimini kınadı. BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet, darbeci askerlere anayasal düzene ve uluslararası hukuka uyma, sokaklardan çekilme ve Geçiş Konseyi'nde görev yapan diğer sivil liderlerle her türlü farklılığı kabul ederek sorunu diyalog ve müzakere yoluyla çözme çağrısında bulundu.
BM Yüksek Komiseri Bachalet, "Sudan’da gerçekleşen askeri darbe Juba Barış Anlaşması için bir tehdit. Askeri darbe Sudan’da demokrasi, insan haklarına saygı yolunda kaydedilen önemli ilerleme için büyük bir tehlike oluşturuyor. Başbakan, bakanlar, ‘Özgürlük ve Değişim Güçleri’ liderleri ve diğer sivil toplum temsilcilerinin tutuklanmasını esefle karşılıyor ve derhal serbest bırakılmaları için çağrıda bulunuyorum” dedi.
“Kesilen internet ve mobil hizmetler yeniden devreye girmeli”
BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Bachalet, ülkede internetin tamamen kesildiği, diğer iletişim araçlarının da çalışmadığı yönünde duyumlar aldıklarını kaydetti. Bachelet, ülkede internetin kesilmesinin uluslararası hukuka aykırı olduğunu, kesilen internet ve mobil hizmetlerin derhal yeniden devreye girmesi gerektiğini belirtti.
BM Yüksek Komiseri Bachelet, ordu ve güvenlik güçlerinden gereksiz ve orantısız güç kullanımından kaçınmalarını, insanların ifade özgürlüğüne ve barışçıl toplanma hakkına saygı göstermelerini istedi. Bachelet, “Sudan yıllarca süren diktatörlüğe son verdikten sonra ülke yeniden o eski günlere dönerse bu bir felaket olur. Sudan’da demokrasinin ilerlemesi gerekiyor” dedi.
“Anayasal düzeni yeniden sağlamak için çalışın”
BM Sudan Yardım Misyonu (UNITAMS) Başkanı ve BM Genel Sekreteri Sudan Özel Temsilcisi Volker Perthes, Sudan’da ordunun gerçekleştiği askeri darbeyi kınadığını belirterek, başbakan, hükümet yetkilileri ve diğer siyasi liderlerin tutuklanmasının kabul edilemez olduğunu söyledi.
Taraflara itidal çağrısında bulunan Perthes,"Güvenlik güçlerini, hukuka aykırı olarak gözaltına alınan veya ev hapsine alınanları derhal serbest bırakmaya davet ediyorum Gözaltına alınan insanların güvenliği bu güçlerin sorumluluğundadır. Bütün taraflar derhal sorunların çözümü için diyalog başlatmalı, anayasal düzeni yeniden kurmak için iyi niyetle çalışmalarını sürdürmeli” diye konuştu.
